OFFICIËLE NAAM: Bacterium 

ROEPNAAM: Bacterie

ADRES: De bacterie kan bijna overal leven waar (soms) water voorkomt, zelfs in heetwaterbronnen en in de diepe zuurstofloze ondergrond. Ook in wolken leven bacteriën!

SIGNALEMENT: De bacterie is alleen met een microscoop zichtbaar. Tenzij ze met z'n allen in een kolonie samenklonteren: dan zijn ze ook met het blote oog te zien. De bacterie is een eencellige zonder celkern. Het DNA zweeft rond. (Om precies te zijn: het zweeft rond in het cytoplasma en bestaat uit één ringvormig chromosoom met een of meer plasmiden.) De 'celwand' vormt de barrière tussen binnen en buiten. Sommige soorten hebben zogenaamde flagellen die als een soort staartje kunnen zorgen voor de voortbeweging. De bacterie is te herkennen aan zijn snelle vermeerdering. 

LEEFTIJD: De oudste levende bacterie ooit gevonden was een half miljoen jaar oud. Deze bacteriën zaten in permafrost-afzettingen in Canada, Siberië en Antarctica. Onderzoekers gebruiken deze vondst om veroudering beter te begrijpen. 

BEVOLKINGSDICHTHEID: Vele en vele miljarden in een handje grond. Eén theelepel bevat al ongeveer evenveel bacteriën als mensen op aarde! In close-up lijkt de bodem echter een dorre woestijn. Slechts één procent van het oppervlak van al die korrels zand enzov is bezet door micro-organismen: vrijwel leeg!

FAMILIE: De bacterie is in te delen in een apart rijk: het rijk van de bacteriën. (Klinkt logisch...) Het is dus geen plant, dier of schimmel. Op dit moment zijn er ongeveer 10.000 soorten bacteriën beschreven. Waarschijnlijk maar een fractie van alle soorten die op aarde voorkomen.

ETEN: De bacterie is grofweg in te delen in twee typen: de heterotrofe bacterie eet organische voedingsstoffen uit dood materiaal of uit een levend wezen. Een deel daarvan parasiteert en veroorzaakt ziektes. De autotrofe bacterie kan zelf organische stoffen produceren: hij haalt zijn energie bijvoorbeeld uit zonlicht. 

 

IN HET NIEUWS: Een Britse studie heeft voorspeld dat er vanaf het jaar 2050 wereldwijd jaarlijks tien miljoen mensen zullen overlijden aan infecties die worden veroorzaakt door resistente bacteriën, bijvoorbeeld malaria, tuberculose en E. coli. De zoektocht naar nieuwe antibiotica die geen resistente bacteriën veroorzaken gaat langzaam, maar onderzoekers hebben nu een nieuwe methode gevonden. Deze methode moet ervoor zorgen dat alle tot nu toe onbekende en niet-kweekbare bacteriën kunnen worden onderzocht. Met behulp van deze techniek is een antibioticum gevonden dat ongevoelig is voor resistentie. Ook bij het NIOO vinden we nieuwe antibiotica met slimmere. ecologische technieken. De strijd is nog niet verloren!

 

WETENSCHAP: Antonie van Leeuwenhoek is de ontdekker van de micro-organismen zoals bacteriën. Hij maakte ze zichtbaar met een zelfgebouwde microscoop. Zo was hij de eerste die levende ‘diertjes’ in regenwater ontdekte.