Iedereen zijn eigen zoektocht naar bodemdieren

We ontvingen dit jaar prachtige reacties van kinderen en volwassenen die op Bodemdierensafari zijn geweest. Dank jullie wel daarvoor! We hebben hen als dank inmiddels het nieuwe Bodemdierenkwartet gestuurd. En het staat wel vast: er zijn veel verschillende manieren om de Bodemdierendagen te beleven! Hieronder volgt een bloemlezing uit alle ervaringen...

Op avontuur met de Scouting

Bevers en welpen van scoutinggroep Het Twentse Ros in Almelo

"Wij zijn een scoutingvereniging. Ons gebouw staat in het bos. We gaan vaak het bos in om van alles te onderzoeken. Laatst nog hebben we salamanders gezien en kikkers, maar ook bodemdiertjes."

Scouting vp19 in Utrecht

"Wij hebben afgelopen weekend met de bevers van scouting Nederland op ons scoutingterrein lekker in de modder gewroet. De kinderen waren super enthousiast over de gave dieren die we hebben gevonden, vooral de miljoen- en duizendpoten en de pad die we vonden waren erg in trek. We hadden papieren dierentuinen voor de dieren gemaakt en na het tellen de dieren weer teruggezet. Was echt een geslaagde scoutingactiviteit."

Scouting Roncalli in Eindhoven

"Wij hebben met scouting Angelo Roncalli meegedaan aan de Bodemdierendagen. Onze kabouters (meisjes van 7 tot 11) hebben op ons terrein gezocht naar beestjes. We hebben gekeken naar het verschil tussen de diertjes in het houthok, met lekker veel rottend hout, en in de struiken. Je kan wel raden waar we meer hebben gevonden :) Toen gingen we nog ons favoriete insect natekenen. Ik ben zelf student aan de Wageningen Universiteit, dus ik kende het NIOO [het Nederlands Instituut voor Ecologie, hoofdorganisator] natuurlijk al en ik vond het heel leuk om mijn scouting een keer kennis te laten maken met dit onderwerp. Volgend jaar doen we weer mee!"

Scouting Damherten in Leidschendam

"Zaterdag 25 september zochten de welpen van scouting Damherten naar bodemdieren zoals slakken, spinnen en pissebedden tijdens de #bodemdierendagen! De welpen telden hoeveel van deze bodemdieren ze hadden gevonden en bekeken de dieren eens goed van dichtbij. Het was een leuke opkomst! We hebben de uitslag doorgeven via de website."

Scouting René Höppener in Roermond

"Onze opkomst bij de bevergroep stond gisteren in het teken van het bodemonderzoek. Ze vonden het geweldig om te zien hoe de bodemdieren er uitzien van dichtbij en hoe ze zich voortbewegen. Ze hebben ook een pissebeddoolhof gemaakt. Over twee dagen krijg ik te horen waar het naar ruikt J. Ook hebben ze een thuisopdracht meegekregen om een potval te maken. Ik ben heel benieuwd wat ze er vinden. Het was een leuke en leerzame ochtend."

Lekker zelf de tuin in!

Zoë

"Ik ben Zoë, 4 jaar en gek op alles wat loopt, kruipt en vliegt en vooral waar ik met mijn neus bovenop kan zitten! Mijn papa laat me altijd alles zien wat onder stenen zit die ik zelf nog niet kan omrollen. Maar het liefste ga ik zelf op onderzoek uit: als mijn ouders me kwijt zijn, zit ik op mijn knieën voor de vijver of ben ik op zoek naar beestjes tussen de boomwortels. Het was dus extra leuk om samen met papa het bodemdieren-telformulier in te vullen want ik ken álle diertjes al!"

Wart en Lieve

"Hallo, wij zijn Wart en Lieve, we zijn 8 en 5 en hebben op dinsdag 5 oktober 2021 heel veel bodemdieren in onze tuin gezocht. Dat hebben we gedaan omdat we hoorden dat dat er was en toen gingen we zoeken met de zoekkaarten. We hebben het heel leuk gevonden. De meeste dieren zaten onder boomstammetjes en stenen en ook onder bloempotten. We hebben ook in de grond gegraven met een schepje en een harkje. Bij elk diertje hebben we gekeken welke soort het was. En we hadden een baby-salamandertje gezien, hij was een beetje bang en kroop onder een blaadje. Onder boomstammetjes zaten de meeste dieren verstopt. Op sommige plekken zaten heel veel dieren bij elkaar."

Thijs

"Onze zoon Thijs van 11 jaar wil boer-oloog worden: combinatie van bioloog en boer. We hebben een boerderij en willen meer aandacht aan de bodem besteden. Zijn al begonnen met Bokashi voor meer bodemleven in het weiland. Komen nu meer andere gewassen en bodemleven blijven we onderzoeken. Vooral Thijs heeft interesse daarin. Hij gaat iedere week wel een paar keer op bodemsafari op onze boerderij samen met hond Puck. Hij gaat vooral op zoek naar salamanders en vindt er ook nog veel op de gekste plekken en komt iedere dag wel onder de modder binnen. Slakken komt hij ook vaak tegen, alsook muizen. Pas was hij bij de Faculteit Diergeneeskunde Utrecht en bleek al veel te weten over dieren en bodemdieren. Volgend jaar start hij ook op Technasium om daarna bioloog te worden."

Zita en Boris

"Op 9 oktober gingen Zita (6) en Boris (4) samen met opa en oma op bodemdierensafari in de natuurtuin van opa en oma. Wat een enthousiasme. Ze vonden bijna alle dieren van de zoekkaart. Alleen de miljoenpoot hebben ze niet kunnen vinden. Alle diertjes werden in de kijkdoosjes goed bekeken en daarna weer vrijgelaten. De duizendpoot liet zich niet vangen. Hij ging er steeds te snel vandoor. Maar dat is niet zo moeilijk als je 1000 pootjes hebt. Zita en Boris waren erg verrast toen ze, nadat ze een stuk schors van een boomstammetje afhaalden, tussen vele pissebedden ook een salamander ontdekten. Wat een heerlijke middag!"

C.A.M. Smit

"Het was dit jaar een hele natte bedoeling met honderden kleine slakjes met een puntig huisje. De mieren hadden onder de (droge) carport een overrijpe appel gevonden. Het lijkt of de pissebedden zich vermenigvuldigd hebben."

Buitenles voor scholen en kinderopvang

IKC De Sprong

"De kinderen uit groep 1-2 van basisschool IKC De Sprong in Leeuwarden deden een waarneming onder leiding van de IVN Jeugdwerkgroep. En wat een gave les werd dat! IVN had de uitvergrote foto’s van de Tiny Ten geplastificeerd zodat we ze konden ophangen. In drie groepjes met de gelegenheidsnamen Eekhoorns, Egels en Uilen zochten de kinderen op het schoolplein naar bodembeestjes. Die kun je goed van dichtbij bekijken in een (loep)potje of, heel voorzichtig, op je handen. En daarna natuurlijk de resultaten ingevuld op de website."

Praktijkschool West-Friesland

"Voor de tweede keer doen wij mee met de Bodemdierendagen. Wij zijn een tussenklas (Schakelklas) tussen het speciaal primair onderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs. Onze leerlingen komen dus van speciaal onderwijs en na een jaar coaching en training kunnen ze misschien regulier uitstromen. Deze leerlingen starten het jaar veelal met angsten voor dieren of het zelf doodmaken van dieren, en deze bodemdierenweek komt precies op het goede moment in het jaar. Met jullie materiaal laat ik ze kennismaken met de bodemdieren en het nut ervan, waar je ze kan vinden en dat ze niet bang hoeven te zijn. Vooraf is alles vies en stom en tijdens de safari pakken ze zelf de grootste naaktslakken op! Ook het verschil tussen miljoenpoten en duizendpoten wordt bekeken en hoe snel ze zijn! Superleuk. Ook van het WNF gebruik ik de bodemdierenles in deze week zodat we een complete les hebben."

Kids and Carrots

"Vorig jaar hebben wij met onze peuterplusgroep (2,5- 4 jaar) voor het eerst meegedaan met de Bodemdierendagen. Natuurbeleving vinden wij van ‘Kids And Carrots’ heel belangrijk. De kinderen vragen nog regelmatig om de zoekkaarten om ‘kriebelbeestjes’ in onze tuin te zoeken.
Ook hebben we een tweede wormenhotel gemaakt waar de kinderen het fruitafval in mogen doen. De compostwormen maken er weer compost van. We hadden deze zomer zoveel eitjes dat een vader er een heleboel heeft meegenomen om zijn eigen composthoop op te starten.
Dit jaar hebben we weer meegedaan met de Bodemdierendagen. De bedoeling was om op woensdag bodemdieren te tellen. Het had die nacht zo hard geregend dat er overal plassen in de tuin stonden. De kinderen hadden het zo druk met regenwater opvangen en in de plassen spelen dat we het zoeken een dagje hebben uitgesteld. Op donderdag  30 september hebben we met de zoekkaarten in de hand gezocht naar ‘kriebelbeestjes’. We zagen een heleboel mieren in een rijtje tegen de muur oplopen, huisjes- en naaktslakken, pissebedden, spinnen en nog veel meer interessants in de tuin. Zo leren de kinderen spelenderwijs veel over de natuur en gaan ze er als ze groter zijn hopelijk met veel respect mee om."

Kindcentrum De Finne

"De ruim 60 kinderen van Unit 3 (groep 5, 6) waren verdeeld in 4 groepen. Om de beurt mochten de groepen een kwartier lang op een afgesproken gedeelte van het plein op bodemdierensafari. Gewapend met een bakje, een schepje en een lepel (om de diertjes heel voorzichtig mee op te 'scheppen') gingen de kinderen fanatiek op zoek naar de Tiny Ten en meer. Uitgebreide discussies over welke worm het nu eigenlijk was ("Nee joh, juf zei toch een rood kopje, nou ik vind dat deze echt een tomatenhoofd heeft hoor..."). Dikwijls veranderde de soort toch van naam... goed kijken is soms toch lastiger dan het lijkt. Zeker bij pissebedden die telkens weer onder iets kropen. We hebben alle uitkomsten bij elkaar opgeteld en daar een mooie grafiek van gemaakt die nu bij het terrarium prijkt. De verzorgers maakten ondertussen het terrarium klaar met bodemmateriaal: wat modder, strooisel, hout en gras. De gevonden dieren werden losgelaten in het terrarium en gedurende de hele middag nog druk bekeken. Behalve de jagers... de kinderen vonden het toch wel heel zielig dat de prooien van de jagers eigenlijk niet konden vluchten: de glazen wanden van het terrarium vormden toch eigenlijk wel een soort gevangenis. 's Middags voor het naar huis gaan is het terrarium vochtig gemaakt met een plantenspuit. Nadat we vandaag nog één dag de dieren uitgebreid bekeken hebben (en extra drukte in de pauzes, tijdens de wc-loopjes, tijdens de momenten dat er een excuus was om even door de gang met het terrarium te lopen) heeft de opruimer alle diertjes vrijgelaten en het terrarium schoongemaakt."

Méér ontdekken met kenners

Leidse schooltuinen

"We geven altijd een lesje ‘kennismaken met bodemdieren’ in het begin van het seizoen. Dat helpt om bij sommige kinderen de angst te overwinnen. Met je handen in de grond en dan een regenworm aanraken. Later zijn ze steeds meer blij als ze mooie en grote regenwormen tegenkomen. Maar we hebben ook andere dieren, zoals een emelt, een kniptor, een langpootmug kwam tevoorschijn terwijl we worteltjes aan het zaaien waren. En we hebben natuurlijk een composthoop en een echt wormenhotel met tijgerwormen."

IVN Leeuwarden

"Op zondag 3 oktober ging de jeugdwerkgroep met kinderen op bodemdierensafari in de Blokhuispoort. In de stromende regen kregen de kinderen een korte uitleg over ‘De Bodem leeft’ en welke diertjes er tot de Tiny Ten gerekend worden. Daarna werden de uitgezette vallen, keukenpapierproef en het ingegraven emmertje bekeken: SLAKKEN! Overal met name naaktslakken, dikke vette rode wegslakken met hier en daar nog een regenworm.

Fanatiek werd er gezocht en warempel daar doken ook wat  andere diertjes op: hooiwagens, wolfspinnetjes, verschillende soorten pissebedden, een klein duizendpootje en een verdwaalde mier. De kevertjes waren in geen velden of wegen te bekennen. Geen wonder met dit verzopen weer!

Daarna met de vangsten naar binnen om ze met handloepjes en onder de microscoop beter te bekijken. Een naaktslak en tuinslak werden op een zwart papiertje gezet om hun slijmspoor te vergelijken. Met de neuzen er dicht op werd het langzaam zichtbaar: de naaktslak heeft een doorlopende lijn en de tuinslak een lijn met onderbrekingen!. De segmenten van een worm waren mooi te zien met een USB-microscoop en op de hand bleken ze te 'stuiteren' als je ze naar achteren trekt: daar zorgen de borsteltjes voor! Na nog meerdere dieren op het grote scherm bekeken te hebben en een mol aaien was het alweer tijd om naar de ouders terug te gaan. Even later werd er een berichtje door een ouder per email gestuurd: Ze had 3 heel enthousiaste jongens terug gekregen! Een zeer geslaagde Bodemdierensafari!"

Wat een geweldige verhalen!